Het is 2023 en...
Is er een nieuwe recessie en woningmarktcrisis op komst is de vraag voor veel mensen. Soms is het niet de vraag of dit komt, maar wanneer! Steeds meer tegenstrijdige berichten passeren de revue met als eindresultaat: Niemand weet het exact. Maar één ding is zeker, de onstabiliteit in de wereld voorspelt niet veel goeds. De economie komt tot stilstand en nieuwbouwhuizen worden niet meer verkocht vanwege de hoge prijzen.
Israël is aangevallen door Hamas en dit zou zomaar kunnen leiden tot een langdurige oorlog terwijl de oorlog in Oekraïne onverminderd door blijft gaan met alle gevolgen van dien. Daarnaast zitten we in een positieve spiraal van loonontwikkelingen en het personeelstekort is groot. Consumenten geven nog steeds geld uit maar houden steeds vaker de hand op de knip. De inflatie stijgt tot grote hoogte en wordt door middel van andere rekenmodellen teruggebracht tot een acceptabel niveau. Maar wij zijn ook niet gek!
Een golf van faillisementen en klimaatdoelen die waarschijnlijk niet worden gehaald. Het lijkt op een slechte film maar niets is minder waar. Is het kopen van een huis nu wel de beste zet, en voor verkopers is het dezelfde vraag: Is nu je huis verkopen wel de juiste keuze? Zoals ikzelf altijd zeg:
We gaan het meemaken!
Dit artikel neemt je mee door de tijd en geeft antwoord op de vraag welke invloed verschillende recessies en oliecrisissen hebben gehad op de ontwikkelingen op de huizenprijzen.
Het begon in 2021
In de afgelopen periode hebben we te maken gekregen met een ongekende energiecrisis die voorlopig lijkt geluwd maar dankzij de spanningen in de wereld weer snel de kop op kan steken. Het begon allemaal eind 2021, toen de vraag naar olie en gas sterk toenam na het herstel van de wereldeconomie. Dit leidde tot explosieve stijgingen in de energieprijzen. Maar het werd nog erger toen Rusland Oekraïne binnenviel. Rusland is namelijk een van 's werelds grootste exporteurs van olie en gas, en dit zorgde voor angst in de markt over mogelijke verstoringen in de productie.
Deze stijgende energieprijzen hadden ook grote gevolgen voor Nederland. Volgens het CBS werden consumentengoederen en -diensten in maart 9,7% duurder in vergelijking met een jaar eerder. Dit is de hoogste inflatie sinds april 1976! En alsof dat nog niet genoeg is, heeft deze stijgende inflatie ook invloed op de (hypotheek-)rente. De Rabobank voorspelt dat een aanhoudend hoge inflatie zal leiden tot dalende huizenprijzen. Kopers hebben immers minder geld beschikbaar om een hypotheek af te sluiten, waardoor ze minder kunnen bieden op een woning. Dat zag je ook in 2023 waarbij de woningprijzen even daalden maar daarna weer in de lift zaten. Ondanks een stijgende rente bleek de woningmarkt stabiel maar de vraag is voor hoe lang nog.
Het is begrijpelijk dat deze energiecrisis nog veel vragen bij je oproept. Daarom hebben we hieronder enkele veelgestelde vragen op een rijtje gezet om je te helpen een beter inzicht te krijgen.
FAQ's
Hoe heeft een energiecrisis invloed op mijn dagelijks leven?
Een hogere inflatie betekent dat de prijzen van goederen en diensten zullen stijgen. Dit kan er bijvoorbeeld toe leiden dat je meer moet betalen voor benzine, elektriciteit en verwarming. Het kan ook gevolgen hebben voor de algemene kosten van levensonderhoud, zoals voedsel en kleding.
Wat betekent een energiecrisis voor de huizenprijzen?
Volgens experts kan een aanhoudend hoge inflatie leiden tot lagere huizenprijzen. Dit komt doordat kopers minder geld beschikbaar hebben om een hypotheek af te sluiten, waardoor ze minder kunnen bieden op een woning. Het is echter belangrijk om op te merken dat de huizenmarkt complex is en wordt beïnvloed door verschillende factoren.
Wat kan ik doen om mezelf te beschermen tegen de gevolgen van een energiecrisis?
Hoewel we geen controle hebben over de wereldwijde energieprijzen, zijn er enkele stappen die je kunt nemen om jezelf te beschermen tegen de gevolgen van de energiecrisis. Bijvoorbeeld door bewust om te gaan met energiegebruik, je huis goed te isoleren, over te stappen op duurzame energiebronnen en je financiën goed op orde te hebben.
Een energiecrisis heeft grote impact op ons dagelijks leven en onze financiële situatie. Het is belangrijk om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen en de mogelijke gevolgen voor jou persoonlijk. Door bewust om te gaan met energie en je financiën op orde te hebben, kun je jezelf beter beschermen tegen de gevolgen van deze crisis.
Stijgende huizenprijzen (1984 - 2008): Huizenprijzen 14 jaar na tweede oliecrisis weer hersteld
Het is algemeen bekend dat de prijzen van huizen door de jaren heen kunnen schommelen. Soms stijgen ze, soms dalen ze. Maar er zijn ook momenten waarop de huizenprijzen een opvallend herstel laten zien na een periode van neergang. Een voorbeeld hiervan is de stijging van de marktwaarde van huizen tussen 1984 en 2008, waarbij de prijzen na veertien jaar eindelijk weer op het niveau waren van voor de tweede oliecrisis.
De daling en het herstel
Na de snelle, sterke daling van de huizenprijzen in voorgaande jaren volgde vanaf 1984 een periode van gestaag herstel. Het duurde negen jaar voordat de prijzen weer op het niveau waren van vóór de tweede oliecrisis uit 1979-1980. Dit laat zien hoe lang het kan duren voordat de markt zich volledig herstelt van een economische crisis.
In 1993 waren de huizenprijzen dus weer terug op het niveau van vóór de tweede oliecrisis. Dit betekende een mijlpaal voor veel huiseigenaren die tijdens de neergang van de huizenmarkt hun waarde zagen verminderen. Het herstel gaf hen uiteindelijk weer de kans om hun huis met winst te verkopen of meer financiële zekerheid te krijgen.
Krapte op de woningmarkt
Na het herstel in 1993 ontstond er eind jaren '90 zelfs krapte op de woningmarkt. Dit betekent dat er meer vraag was naar koopwoningen dan aanbod. Er waren verschillende factoren die hieraan bijdroegen, zoals de lage hypotheekrente en het toegenomen vertrouwen in de economie. Mensen wilden een huis kopen omdat ze dachten dat dit een slimme investering zou zijn voor de toekomst.
Deze situatie zorgde ervoor dat de huizenprijzen opnieuw omhoog schoten. Het werd steeds moeilijker om een betaalbaar huis te vinden, aangezien de prijzen bleven stijgen. Dit had vooral gevolgen voor starters op de woningmarkt, die vaak niet genoeg budget hadden om mee te concurreren met andere kopers. Het werd voor veel mensen lastig om een geschikte woning te vinden die binnen hun financiële mogelijkheden lag.
De kredietcrisis
Helaas kwam aan deze periode van stijgende huizenprijzen een abrupt einde in 2008, toen de kredietcrisis zich aandiende. Dit was een wereldwijde financiële crisis die resulteerde in een ernstige verstoring van de mondiale economie. Banken kwamen in problemen en de vastgoedmarkt werd sterk getroffen.
De kredietcrisis had aanzienlijke gevolgen voor de huizenmarkt. Huizenprijzen daalden opnieuw en veel huiseigenaren kwamen onder water te staan, wat betekent dat de waarde van hun huis lager was dan hun hypotheekschuld. Dit leidde tot grote problemen, zoals gedwongen verkopen en financiële stress.
Conclusie
In de periode tussen 1984 en 2008 hebben we een interessante dynamiek gezien op de woningmarkt. Na de sterke daling van huizenprijzen als gevolg van de tweede oliecrisis, duurde het veertien jaar voordat de prijzen weer op het niveau waren van vóór de crisis. Tijdens deze herstelperiode ontstond er zelfs krapte op de markt door een combinatie van factoren, waaronder de lage hypotheekrente en het toegenomen vertrouwen in de economie. Helaas kwam aan dit herstel een abrupt einde met de kredietcrisis van 2008, waardoor de huizenmarkt opnieuw werd getroffen door prijsdalingen en financiële problemen.
FAQ's
Hoe lang duurde het om na de tweede oliecrisis in 1979-1980 huizenprijzen te herstellen?
Het duurde veertien jaar voordat de huizenprijzen weer op het niveau waren van vóór de tweede oliecrisis.
Waarom ontstond er krapte op de woningmarkt na het herstel van de huizenprijzen in 1993?
De krapte op de woningmarkt ontstond door een combinatie van factoren, zoals de lage hypotheekrente en het toegenomen vertrouwen in de economie. Dit zorgde voor een grotere vraag naar koopwoningen dan het aanbod.
Wat veroorzaakte de kredietcrisis in 2008?
De kredietcrisis werd veroorzaakt door een wereldwijde financiële crisis, waarbij banken in problemen kwamen en de vastgoedmarkt werd getroffen.
Recessie (1980 - 1983): Huizenprijzen in vier jaar met 45% omlaag
In het tweede kwartaal van 1980 raakte Nederland opnieuw in een recessie en dit keer werd de huizenmarkt niet gespaard. Integendeel. Tussen het hoogtepunt in 1978 en het dieptepunt in 1982 daalden de huizenprijzen gemiddeld met maar liefst 45%.
Wat veroorzaakte deze daling?
De crash in de huizenmarkt was te wijten aan een mix van factoren. Ten eerste waren de huizenprijzen in de jaren voorafgaand aan de recessie sterk gestegen, waardoor de betaalbaarheid onder druk kwam te staan. Veel mensen konden zich geen woning meer veroorloven.
Daarnaast verslechterde de economie door de recessie en nam de werkloosheid enorm toe. Vanaf 1979 steeg de werkloosheid van 5,1% tot maar liefst 17% in 1983. Dit zorgde ervoor dat veel huishoudens moeite hadden om de woonlasten te dragen en genoodzaakt waren om hun huis te koop te zetten.
Het gevolg van deze situatie was een overaanbod aan huizen op de markt. Met zoveel beschikbare huizen daalden de prijzen snel en spatte de vastgoedzeepbel uit elkaar.
Wat betekende dit voor de huizenkoper?
De grote daling van de huizenprijzen had natuurlijk grote gevolgen voor mensen die een huis wilden kopen. Voor degenen die al een eigen woning hadden, betekende het dat hun bezit in waarde verminderde. Dit kon leiden tot financiële problemen en het onvermogen om te verhuizen of een nieuwe hypotheek af te sluiten.
Aan de andere kant was het voor potentiële kopers een gunstige situatie. Met de sterke daling van de huizenprijzen was het voor veel mensen mogelijk om voor het eerst een huis te kopen of te verhuizen naar een grotere woning dan voorheen mogelijk was.
Hoe herstelde de huizenmarkt?
Na de recessie begon de economie weer te groeien en nam de werkloosheid af. Dit zorgde ervoor dat de huizenmarkt langzaam begon te herstellen. De huizenprijzen stabiliseerden en begonnen geleidelijk aan weer te stijgen.
Het heeft echter geruime tijd geduurd voordat de huizenmarkt volledig hersteld was. Het duurde jaren voordat de huizenprijzen weer het niveau van voor de recessie bereikten.
Conclusie
De recessie van 1980-1983 had een enorme impact op de huizenmarkt in Nederland. De huizenprijzen daalden met gemiddeld 45% als gevolg van een mix van factoren, waaronder een overaanbod aan huizen, verslechterde economische omstandigheden en een hoge werkloosheid. Hoewel de huizenmarkt uiteindelijk weer herstelde, duurde dit geruime tijd.
FAQ's
Wat zijn de lessen die we kunnen trekken uit de recessie van 1980-1983?
Een belangrijke les die we kunnen leren is dat huizenprijzen niet altijd blijven stijgen. Het is belangrijk om rekening te houden met economische factoren en het risico op een recessie bij het kopen van een huis. Daarnaast is het verstandig om altijd een buffer te hebben voor financiële tegenvallers.
Is een recessie nu ook mogelijk en wat zou de impact zijn op de huizenmarkt?
Hoewel niemand de toekomst perfect kan voorspellen, is een recessie altijd mogelijk. Een nieuwe recessie zou waarschijnlijk ook een impact hebben op de huizenmarkt, maar de exacte gevolgen zouden afhangen van de specifieke economische omstandigheden op dat moment.
Hoe kan ik me voorbereiden op mogelijke economische neergang?
Om je voor te bereiden op een mogelijke economische neergang is het verstandig om financieel gezond te blijven. Dit betekent dat je voldoende spaargeld hebt, geen grote schulden hebt en een buffer hebt voor onverwachte kosten. Het is ook belangrijk om bij het kopen van een huis rekening te houden met je financiële situatie op lange termijn en realistisch te zijn over wat je je kunt veroorloven.
De Tweede Oliecrisis (1979): Kabinet verlaagt uitkeringen en lonen
De impact van de Iraanse Revolutie op de olieproductie
In 1979 werd de wereld opnieuw geconfronteerd met een oliecrisis. Hoewel de boycot van olieleveringen door de Arabische landen in de zomer van 1974 was opgeheven, ontstonden er nu problemen binnen deze landen zelf. Met name de Iraanse Revolutie had een enorme impact op de wereldwijde olieproductie. Het gevolg was dat er grote angst ontstond voor tekorten aan olie over de hele wereld.
De stijgende olieprijzen en economische druk
De toenemende angst voor een wereldwijd olietekort had directe gevolgen voor de prijs van olie. De prijzen schoten omhoog, wat ernstige druk uitoefende op de Nederlandse economie. Bedrijven werden geconfronteerd met hoge kosten voor brandstof en grondstoffen, terwijl consumenten meer moesten betalen voor hun dagelijkse benodigdheden. Deze situatie plaatste ook het kabinet voor grote uitdagingen.
Een drastisch besluit: verlaging van uitkeringen en lonen
Om de lasten voor zowel de Staat als de samenleving te verlichten, nam premier van Agt een drastisch besluit. Er werd besloten om de uitkeringen en lonen te verlagen. Dit was uiteraard een zeer controversiële maatregel, maar de regering vond dat het noodzakelijk was om de economische druk te verminderen.
Begrip voor de maatregel, maar ook kritiek
Hoewel de verlaging van uitkeringen en lonen begrip opleverde vanuit een economisch perspectief, was er ook veel kritiek op deze beslissing. Veel mensen voelden zich benadeeld en zagen hun koopkracht dalen. De maatregel werd gezien als een onrechtvaardige last die vooral de gewone burgers trof.
Conclusie
De tweede oliecrisis van 1979 had wereldwijd grote gevolgen, waar ook Nederland niet aan ontkwam. Door de Iraanse Revolutie daalde de olieproductie en stegen de prijzen enorm. Het kabinet nam daarom de moeilijke beslissing om de uitkeringen en lonen te verlagen, wat zowel begrip als kritiek opleverde.
Veelgestelde vragen (FAQ's)
Was de verlaging van uitkeringen en lonen succesvol in het verlichten van de economische druk.
Ja, hoewel controversieel, heeft de verlaging bijgedragen aan het verminderen van de economische druk op zowel de Staat als de samenleving. Het was echter geen wondermiddel en er waren nog steeds uitdagingen voor de economie.
Hoe lang duurde de impact van de tweede oliecrisis op de Nederlandse economie?
De impact van de tweede oliecrisis was voelbaar gedurende meerdere jaren. Hoewel de situatie na verloop van tijd verbeterde, duurde het enige tijd voordat de economie volledig herstelde.
Was er niets anders dat het kabinet kon doen om de economische druk te verminderen?
Het kabinet heeft verschillende maatregelen overwogen, maar besloot uiteindelijk dat de verlaging van uitkeringen en lonen de meest effectieve manier was om de economische druk te verminderen. Andere opties werden als minder haalbaar of minder gezien, of gezien als een factor met minder impact.
De eerste oliecrisis (1973): Olieboycot voor Nederland
In 1973 werd Nederland geconfronteerd met een grote economische crisis als gevolg van de eerste oliecrisis. Deze crisis ontstond nadat Egypte en Syrië op 6 oktober Jom Kippoer, een joodse feestdag, gebruikten om Israël binnen te vallen. Het Westen, inclusief Nederland, verleende steun aan Israël, wat een reactie uitlokte van de Arabische landen. Zij besloten hun olie als wapen in te zetten en begonnen met het verlagen van de olieproductie met 5% per maand, waardoor zelfs de export naar de Verenigde Staten en Nederland volledig stil kwam te liggen. Deze olieboycot had aanzienlijke gevolgen voor Nederland, waaronder een recessie, maar de huizenmarkt bleef relatief onaangetast.
Economische impact van de oliecrisis
De olieboycot van 1973 had een enorme impact op de Nederlandse economie. Doordat de import van ruwe olie vrijwel tot stilstand kwam, waren er acute tekorten aan brandstof. Dit resulteerde in lange wachtrijen bij tankstations en beperkingen op brandstofgebruik, wat op zijn beurt leidde tot productieverlies in diverse sectoren. Ook de energieprijzen stegen fors, waardoor de consument met hogere kosten geconfronteerd werd.
Daarnaast zorgde de oliecrisis voor een sterke daling van de industriële productie. Veel bedrijven waren afhankelijk van olie als grondstof en werden gedwongen om hun productie te verminderen of zelfs stil te leggen. Dit leidde tot ontslagen en een toename van de werkloosheid in Nederland.
De huizenmarkt tijdens de oliecrisis
Hoewel de oliecrisis in het algemeen een negatieve impact had op de economie, bleef de huizenmarkt grotendeels stabiel tijdens deze periode. In tegenstelling tot andere sectoren was de vraag naar woningen nog steeds hoog en werden er nog steeds transacties uitgevoerd.
Dit kan worden verklaard door verschillende factoren. Ten eerste werd Nederland tijdens de oliecrisis geconfronteerd met een dreigende inflatie. Investeren in vastgoed werd gezien als een relatief veilige optie om geld in te investeren en waarde te behouden. Daarnaast waren er fiscale prikkels die het voor mensen aantrekkelijk maakten om een huis te kopen, zoals hypotheekrenteaftrek.
Bovendien was de bevolkingsgroei in die periode nog steeds hoog en was er een grote vraag naar nieuwe woningen. Dit zorgde ervoor dat de markt redelijk stabiel bleef, ondanks de economische recessie veroorzaakt door de oliecrisis.
Conclusie
De eerste oliecrisis van 1973 had een verwoestende impact op de Nederlandse economie, met uitzondering van de huizenmarkt. Terwijl andere sectoren te maken hadden met stagnatie en werkloosheid, bleef de vraag naar woningen hoog en werd er nog steeds gehandeld op de huizenmarkt. De dreigende inflatie en fiscale prikkels stimuleerden mensen om in vastgoed te investeren als een veilige haven voor hun geld. Bovendien hielp de bevolkingsgroei in die periode ook om de markt stabiel te houden.
Veelgestelde vragen (FAQ's)
Heeft de oliecrisis van 1973 invloed gehad op de huizenprijzen?
De huizenprijzen bleven over het algemeen stabiel tijdens de oliecrisis van 1973. Hoewel sommige sectoren te maken kregen met recessie en werkloosheid, was er nog steeds een sterke vraag naar woningen, wat ervoor zorgde dat de prijzen op peil bleven.
Welke maatregelen werden er genomen om de gevolgen van de oliecrisis te verminderen?
De Nederlandse regering nam verschillende maatregelen om de gevolgen van de oliecrisis te verzachten. Zo werden er energiebesparingscampagnes gelanceerd om het bewustzijn van het energieverbruik te vergroten en werden er tijdelijke noodmaatregelen ingevoerd om de brandstoftekorten aan te pakken.
Hoe lang duurde de eerste oliecrisis van 1973?
De eerste oliecrisis van 1973 duurde ongeveer vier maanden, van oktober tot en met december. In deze periode werd de olieproductie geleidelijk weer opgevoerd en kwam de export naar Nederland en de Verenigde Staten langzaam op gang.
Wereldwijde economische groei (1950 - 1973)
De periode tussen 1950 en 1973 kenmerkte zich door jaren van wereldwijde economische groei. Tijdens deze periode was er sprake van een opmerkelijke toename van zowel de bevolking als het welvaartsniveau in westerse landen. Dit had een directe invloed op de stijgende vraag naar energie.
De sterke groei van de westerse landen
In de jaren vijftig begonnen westerse landen te herstellen van de verwoestingen veroorzaakt door de Tweede Wereldoorlog. Er werden maatregelen genomen om de wederopbouw te stimuleren en de economie weer op gang te brengen. Deze inspanningen leidden tot een gestage groei van de economie, die gedurende de hele periode van 1950 tot 1973 voortduurde.
Het toenemende welvaartsniveau zorgde ervoor dat mensen meer geld hadden om uit te geven. Hierdoor nam de vraag naar goederen en diensten toe, wat resulteerde in een grotere productie en daarmee samenhangend meer werkgelegenheid. Als gevolg daarvan steeg ook het gemiddelde inkomen van mensen, waardoor ze nog meer konden uitgeven. Deze positieve spiraal van groei werd versterkt door een aantal andere factoren, zoals technologische vooruitgang en verbeteringen in de infrastructuur.
Toenemende energievraag
Een belangrijk neveneffect van de groeiende welvaart was de stijgende vraag naar energie. Naarmate mensen meer elektrodomestische apparaten gingen gebruiken en de industrie groeide, nam ook het energieverbruik toe. Tussen 1961 en 1971 alleen al steeg de wereldwijde olieconsumptie met maar liefst 63%.
Deze enorme toename van de vraag naar energie zorgde voor een nieuwe uitdaging. Het Westen was niet in staat om te voldoen aan deze groeiende energievraag met zijn eigen productiecapaciteit. Er moest dus op zoek worden gegaan naar andere bronnen van energie om aan de vraag te kunnen voldoen.
Olie-import uit Arabische landen
Om aan de stijgende energievraag te kunnen voldoen, begon het Westen voor het eerst op grote schaal olie te importeren uit de Arabische landen. Dit bleek een keerpunt te zijn in de wereldeconomie. De Arabische landen hadden grote reserves aan olie en waren bereid deze tegen een redelijke prijs op de markt te brengen.
Door de import van olie uit de Arabische landen kon het Westen blijven groeien en haar economische positie versterken. In ruil daarvoor kregen de Arabische landen grote sommen geld binnen, wat hen in staat stelde hun eigen economieën verder te ontwikkelen.
Conclusie
De periode tussen 1950 en 1973 was een tijdperk van ongekende wereldwijde economische groei. De groeiende welvaart in westerse landen leidde tot een stijgende vraag naar energie, die werd aangepakt door grootschalige olie-import uit de Arabische landen. Dit legde de basis voor verdere economische groei en versterkte de positie van het Westen.
FAQ's
Waarom was er in deze periode zoveel economische groei?
De economische groei werd aangedreven door verschillende factoren, zoals herstel na de oorlog, technologische vooruitgang en verbeteringen in de infrastructuur. Daarnaast nam de vraag naar goederen en diensten toe, wat resulteerde in een grotere productie en meer werkgelegenheid.
Waarom importeerde het Westen olie uit de Arabische landen?
Het Westen moest op zoek naar alternatieve energiebronnen om aan de groeiende energievraag te kunnen voldoen. De Arabische landen hadden grote reserves aan olie en waren bereid deze tegen een redelijke prijs op de markt te brengen. Hierdoor kon het Westen blijven groeien en haar economie verder ontwikkelen.
Wat waren de gevolgen van de groeiende welvaart?
De groeiende welvaart zorgde ervoor dat mensen meer konden uitgeven, wat leidde tot een stijgende vraag naar goederen en diensten. Dit resulteerde in een grotere productie en meer werkgelegenheid. Het gemiddelde inkomen steeg, waardoor mensen nog meer konden uitgeven. Deze positieve spiraal van groei droeg bij aan de ontwikkeling van de economieën van westerse landen.
